Kaç?k Prens Podcast: Psikoloji Ve Günlük Hayat Üzerine Söyleiler

Yeni sezon öncesi bir ısınma bölümü daha: Bildiğiniz bir şeyin size çok aşikâr geldiği ve karşınızdakine anlattığınızda anlamamasına şaşırıp kızdığınız oluyor ya… Sorun karşınızdakinde değil maalesef. Çiğdemle Baş Başa’da bu bölümün konusu bilginin laneti. Önemli not: Emre’nin çok önemli bir eseri masaya vurarak icra edişi Zoom’un azizliğine uğradı, yoksa şarkıyı çok güzel çalmıştı; hepiniz tak diye bilecektiniz hangi şarkı olduğunu :)

Yeni bir ülkede yeni evine taşınan Melih’in açılmamış kutular arasında zor şartlar altında katıldığı, yeni sezon öncesi ısınma bölümü. Önce Melih’in haklı isyanını dindirmek için insanların çağlar boyunca neden taşınmak zorunda olduğunu kısaca tartıştık, ama Melih’i yatıştıramadık. Ardından bölümün konusuna geçtik: Küçük ilerlemelere hakkını veriyor muyuz yoksa büyük hedefe ulaşılmadıkça kat edilen yolu hiçe mi sayıyoruz? Küçük ama anlamlı ilerlemeleri gözden kaçırmamak için ne yapmalıyız? Hem kendi yaşam hedeflerimizi değerlendirirken hem de etrafımızdaki kişilerin, kurumların ilerlemelerine bakarken dikkat etmemiz gereken dersler çıkardık. Bölüm sonunda Melih biraz sakinleşti!

Kaçık Prens’in yapımcı ve sunucularından Melih Kavukçu ani bir çıkışla “Çok gezmek, çok okumak ve paylaşmak köpürtülüyor arkadaş” dedi. İçerik danışmanımız Gül Günaydın’ın da katılımıyla döktük verileri masaya, köpürtülüyorlar mı gerçekten diye tartıştık. İyi dinlemeler!

Kendinizi bir kitabın sırf kapağı güzel olduğu için içeriğinin de güzel olduğunu; bir insanın sırf görünüşü güzel olduğu için diğer özelliklerinin de güzel olduğunu düşünürken bulur musunuz bazen (ya da sıkılıkla)? Cevabınız Evetse, yalnız değilsiniz; hepimiz böyleyiz. Çiğdemle Baş Başa’nın bu bölümdeki konusu hepimize çok çektiren “hale etkisi.”

Psikoloji biliminin son 10 yılı çoğu araştırmacıya göre en büyük krizlerden birine sahne oldu. Araştırma bulgularının doğruluğunun, güvenirliğinin, tekrar edilebilirliğinin sorgulandığı bu sürede popüler medyada da kendine yer bulmuş bazı bulguların gerçeği yansıtmadığı anlaşıldı. Yeni bölümde krizin ortaya çıkışını, “tekrar edilebilir” bulgunun ne demek olduğunu ve sekiz sezonluk serüveninde Kaçık Prens’in size doğru ve güvenilir bulguları ulaştırmak için sahne arkasında nasıl kontroller yaptığını konuştuk.

Hepimizin mağduru olduğu bilişsel yanılgıları konuştuğumuz Çiğdemle Baş Başa serisinin üçüncü bölümünde konumuz adil dünya inancı. Bakalım Tarkan’ın bumerang felsefesinin hayatta karşılığı var mı?

Kaçan balık neden hep büyük olur? Farkında olmadan kaçırmak veya göre göre kaçırmak fark eder mi? Balığı kaçmadan yakaladığımızda nasıl büyütebiliriz ya da en azından küçülmesini nasıl engelleriz? 

Çiğdemle Baş Başa’nın 2. bölümünde yine hepimizin canını yakan bir yanılgıdan bahsettik. Hani bazı konular hakkında “o işi iyi bilirim” diye hissederiz ya… Meğerse cahil olduğumuz konularda o hissi fazla yaşıyormuşuz! 

2022 Oscar Töreni'nde Will Smith'in Chris Rock'a attığı tokadı konuşmasak olmazdı. Rock'ın şakasıyla başlayıp Smith'in tokadıyla devam eden ve Smith'in konuşmasının ayakta alkışlanmasıyla sona eren garip silsileyi dört sosyal psikolojik süreç bağlamında inceledik. 

Dinleyicilerimizin “nerede kaldınız, yeni bölüm ne zaman geliyor” şeklindeki bizi hem mutlu hem de mahcup eden serzenişlerine deva olarak yeni bir seri başlatıyoruz. Klasik Kaçık Prens bölümleri arasında Çiğdemle Baş Başa isminde bölümler yer alacak, her bölümde zihnin bir yanılgısını konuşacağız. Çiğdem kim mi? Buyurun bölümü dinlemeye…

Hepimiz günlük hayatta kendimize ayıracağımız hiç boş zamanımız olmadığından yakınıyoruz. Günde kaç saat boş zamanımız olması mutluluğumuz açısından iyi? Acaba çok boş zaman sandığımız kadar iyi bir şey olmayabilir mi? Cevaplar bu bölümde!

Şubat ayı Kaçık Prens dinleyicilerinin aşk-meşk işleriyle ilgili sorularını içeren bir bölüm yapmak gelenek oldu. Aşk ömür boyu sürer mi? Ayrılık iki tarafın da kararı mı? Ayrılık acısı fiziksel acı gibi mi? Bu sorular etrafında dönen gündelik sohbetlerin köpüğünü alınca geriye ne kaldığını bilimsel verilerin ışığında değerlendirdik.

Kaçık Prens'in önemli bir kısmını günlük hayatta nasıl daha mutlu olabiliriz sorusuna ayırıyoruz. Yeni bölümde bu soruyla ilgili bazı popüler inançları sorguladık. "Hayatınızda şunlar gerçekleşirse mutlu olursunuz" gibi tavsiyeler ne kadar doğru? Mutluluğa aşırı değer vermek tehlikeli olabilir mi? Belki de hayatı mutsuzken kötümser değil de gerçekçi görüyoruzdur; gerçeklikten bizi uzaklaştıran mutluyken taktığımız pembe gözlüklerdir. İlla kişisel gelişim yolculuğuna çıkacağım diyorsanız önce yeni bölümümüzü dinleyin!

2022’nin son bölümünde içerik danışmanımız Gül Günaydın’ın da katılımıyla her yıl sonunun popüler kavramları yeni yıl hedefleri, geçmiş yıl panoramaları ve (elbette) Oscar’lık filmleri masaya yatırdık. Bunların ne kadarı köpük, ne kadarı gölgede kalıyor, ne kadarının hakkı teslim ediliyor diye tartıştık. Tabi ki yine bol bol sosyal psikoloji araştırmaları eşliğinde...

Geçmişte yaptıklarımız ve yapmadıklarımız şimdi yaptıklarımızı ve yapmadıklarımızı nasıl etkiliyor? Önemli kararlarınızı gözden geçirmeden önce bu bölümü mutlaka dinleyin deriz. 

Melih evin duvarında bantlı muz eserini sergilemeye karar verince, orijinal eserin sahibi Maurizio Cattelan'dan izin almam gerekir mi diye sordu. Temple Üniversitesi'nde sanat tarihi çalışan sevgili Özlem Yıldız'a sorduk. Sağolsun hem sorumuzu cevapladı, hem de bize sanatın ne olduğu ve yüzyıllar içinde nasıl evrildiğini anlattı. O bizi aydınlattıkça biz de elden geldiğince öğrendiklerimizi sosyal psikoloji çerçevesinden yorumlamaya çalıştık. Ortaya çok keyifle kaydettiğimiz yeni bölümümüz çıktı. 

Hepimizin insan ilişkileriyle ilgili sık duyduğu üç kavram: İyi izlenim bırakmak, insan sarrafı olmak, doğru ortamlarda takılmak. Bunlar ne kadar önemli? Günlük hayatımızdaki rolü köpürtülüyor mu yoksa gölgede mi kalıyor? İçerik danışmanımız Gül Günaydın’ın da bize katıldığı yeni bölümde masaya yatırdık.

Zengin hayat üzerine ikinci bölümde kimlerde zengin hayatı görüyoruz, hangi durumlarda psikolojik zenginlik artıyor gibi sorularla yola çıktık; hayatı zenginleştirelim derken başımıza gelebilecek kaygı ve streslerden bahsettik, en sonunda da tadında zengin hayatın bir ölçüsü var mıdır acaba diye düşündük.

Şimdiye kadarki bölümlerimizde psikolojik esenlik deyince ya "mutlu hayat"tan ya da "anlamı hayat"tan bahsettik. Sekizinci sezonun ilk bölümünde üçüncü bir yol olabilir mi diye konuştuk ve "zengin hayat"ı tanımlayıp anlamaya çalıştık. 

Kayıp bir cüzdan bulunuyor. İçinde para yok ama sahibinin iletişim bilgilerini içeren bir kart var. Sizce cüzdan geri döner mi? Peki ya içinde 15$ olsa, geri dönme olasılığı artar mı yoksa azalır mı? Ya içindeki para 100$ olsa? Önce tahmininizi yapın, sonra gelin 40 ülkedeki 355 şehirde 17000'den fazla cüzdan "kaybedilerek" yapılmış bir deneyin sonuçlarına birlikte bakalım.